Το μάθημα χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, οι σπουδαστές εισάγονται αρχικά στις βασικές έννοιες της επιστήμης της Κοινωνιολογίας και στο αντικείμενο αυτής (Π.χ. κοινωνία, κοινωνική διαστρωμάτωση, κοινωνική κινητικότητα). Στη συνέχεια, γίνεται αναφορά στους πρωτεργάτες αλλά και στους συνεχιστές της Κοινωνιολογίας καθώς επίσης στις βασικές θεωρητικές προσεγγίσεις. Στο δεύτερο μέρος, δίνεται αρχικά η δυνατότητα στους σπουδαστές να εντρυφήσουν σε έναν από τους κλάδους της Κοινωνιολογίας, που καλείται Κοινωνιολογία της Υγείας (αντικείμενο μελέτης, θεωρητικές προσεγγίσεις, κοινωνικές ανισότητες στην υγεία). Ακολούθως, γίνεται εκτενής αναφορά στον πρόσφατο κλάδο της Κοινωνιολογίας της Υγείας με την ονομασία Κοινωνιολογία του Σώματος. Το μάθημα ολοκληρώνεται με την επαφή των σπουδαστών με τις ακόλουθες έννοιες: η εμπειρία της χρόνιας ασθένειας και η σχέση ασθενούς-ιατρού.
|
Κοινωνική Φιλοσοφία
Γρηγόριος Καραφύλλης - Προπτυχιακό -
(A-)
Παιδαγωγικό, Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Το μάθημα πραγματεύεται τα παρακάτω αντικείμενα μελέτης
H έννοια και οι στόχοι της κοινωνικής φιλοσοφίας
Ο ρόλος του οικονομικού παράγοντα στη δομή της κοινωνίας
Οι έννοιες της εξέλιξης και της προόδου
Σοσιαλιστικές αντιλήψεις για την οργάνωση της κοινωνίας
Αυθεντία και προσωπικότητα στην ιστορία και τις σύγχρονες κοινωνίες
Ο κοινωνικός αποκλεισμός
Ρατσισμός και αλτρουϊσμός
Η ηθική τάση της κοινωνίας - Ηθική και θρησκεία
Τεχνολογία και ηθικά διλήμματα
Ηθική και εκπαίδευση στην κοινωνία
Γλώσσα και ΜΜΕ
|
• Γέννηση επιστήμης, κύριοι θεωρητικοί, σχέσεις με τις άλλες επιστήμες.
• Αντικείμενο μελέτης, φύση, είδη και χρησιμότητα.
• Μέθοδοι και τεχνικές έρευνας.
• Κοινωνικά φαινόμενα, Κράτος, Κοινότητα και Κοινωνία, Θεσμοί, Κοινωνικοποίηση, Κοινωνική Διαντίδραση και Αλληλεπίδραση, Κοινωνικές Ομάδες, Κοινωνική Συνοχή, Πολιτισμός και Κουλτούρα, Εθνοκεντρισμός, Κοινωνική Αλλαγή, Κοινωνική Παθολογία, κοινωνικές στάσεις και συμπεριφορές.
• Κοινωνικές Θέσεις και Ρόλοι, Κοινωνικός Έλεγχος, Κοινωνική Διαστρωμάτωση.
• Κινητικότητα, Κοινωνικές Ανισότητες.
|
Κατανόηση της κοινότητας ως ομάδας-στόχου για τον κοινωνικό λειτουργό και αντίληψη της μορφολογίας και των χαρακτηριστικών που την διαμορφώνουν.
Ευαισθητοποίηση σε κοινοτικά κοινωνικά προβλήματα, ξεκινώντας από την εντόπιση, ανάλυση, αποτίμηση αναγκών, καθώς και την μελέτη τρόπων αντιμετώπισής τους μέσω της κοινοτικής κοινωνικής εργασίας.
Εξοικείωση του σπουδαστή με στρατηγικές οργάνωσης και ανάπτυξης στην κοινοτική εργασία, καθώς και με την κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης προβλήματος.
Ευαισθητοποίηση στην συλλογική λήψη αποφάσεων, στην προάσπιση κοινωνικών δικαιωμάτων διαφόρων κοινοτικών ομάδων, στο ρόλο του εθελοντισμού.
|
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, ο φοιτητής θα αποκτήσει γνώσεις και δεξιότητες με αποτέλεσμα να του δίνεται η δυνατότητα να:
1. Κατανοεί το ρόλο και τη σημασία της χρήσης της Έρευνας Αγοράς.
2. Αναγνωρίζει την απαιτούμενη μεθοδολογία για την κατασκευή ενός κατάλληλου ερωτηματολογίου.
3. Διαμορφώνει το απαιτούμενο ερωτηματολόγιο και να διεξάγει μια ολοκληρωμένη έρευνα αγοράς
4. Προχωράει στην ανάλυση και την ερμηνεία των αποτελεσμάτων της έρευνας.
5. Γράφει σωστά μια αναφορά με τη μέθοδο και τα αποτελέσματα της έρευνας.
6. Εκτελεί μια βιβλιογραφική έρευνα με συγκεκριμένο θέμα και προσανατολισμό.
|
Οργανωσιακή Συμπεριφορά
Παναγιώτης Σερδάρης - Προπτυχιακό -
(A-)
Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων (Κοζάνη), ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας
Η Οργανωσιακή Συμπεριφορά είναι πολυδιάστατη και δυναμικά εξελισσόμενη έννοια. Το μέγεθος των επιχειρήσεων, η συνθετότητα των προβλημάτων, η πολυπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων δημιουργούν νέες απαιτήσεις, που πιέζουν για τη διερεύνηση των γνώσεων της συμπεριφοράς στον χώρο των οργανώσεων. Προκύπτει η ανάγκη να λυθούν περισσότερο σύνθετα προβλήματα στη σύγχρονη οργάνωση των επιχειρήσεων με συστηματοποιημένες ιδέες και γνώσεις που να μπορούν να δώσουν λύση στα διάφορα θέματα που αντιμετωπίζουν.
Η οργανωσιακή συμπεριφορά αποτελεί το σημαντικότερο κομμάτι για μια σύγχρονη επιχείρηση και οργανισμό καθώς θέτει τις κατευθύνσεις και τους στόχους προς τους οποίους αυτή θα κινηθεί. Στο μάθημα αυτό οι φοιτητές ερχονται σε επαφή με την έννοια της οργανωσιακής συμπεριφοράς και τη σημασία της για μια επιχείρηση - οργανισμό.
Το ενδιαφέρον μας θα επικεντρωθεί στη διαδικασία οργάνωσης των επιχειρήσεων αλλά και στις κύρους τρόπους που χρησιμοποιούνται από την επιχείρηση. Τέλος θα αναφερθούμε και σε σύγχρονα θέματα οργανωσιακής συμπεριφοράς, όπως η παρακίνηση, με την βοήθεια παραδειγμάτων και μελετών περιπτώσεων (case studies).
|
Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου Η μικρο-κοινωνιολογία της καθημερινής ζωής θα προσεγγιστούν θεωρητικά και εμπειρικά ζητήματα που σχετίζονται με την ικανότητα διείσδυσης και πρακτικής χρήσης της κοινωνιολογικής οπτικής στον κόσμο της πρακτικής καθημερινότητας. Ως εκ τούτου, η έμφαση θα αποδοθεί στο υποκειμενικό νόημα που τα κοινωνικά υποκείμενα αποδίδουν στη δράση τους και στους τρόπους που «επιτελούν» τις ρουτίνες της καθημερινής ζωής. Αυτό το δι-υποκειμενικό νόημα με το οποίο οι κοινωνικοί δρώντες επενδύουν, και στη συνέχεια, αντικειμενοποιούν τις πράξεις τους θα τοποθετηθεί στα ιστορικά του συμφραζόμενα, δηλαδή θα ιστορικοποιηθεί. Η καθημερινότητα των ανθρώπων φαίνεται να αποτελεί έναν προνομιακό εμπειρικό τόπο κοινωνιολογικής εργασίας
Αυτό φαίνεται να συμβαίνει στο βαθμό που στο «εδώ και τώρα» της κοινωνικής ζωής συντελούνται μια σειρά από δια-δράσεις, οι οποίες παραπέμπουν τόσο σε μια πολύπλοκη «τεχνογνωσία της καθημερινότητας» όσο και σε ζητήματα ευρύτερης θεωρητικής τάξεως. Με αφετηρία τα αναλυτικά εργαλεία διαφόρων θεωρητικών ρευμάτων όσο και την εμπειρική παρατήρηση, θα θεματοποιηθούν ζητήματα όπως η «γραμματική και το συντακτικό της καθημερινής επικοινωνίας» καθώς και το ιδιόλεκτο, τα «τεχνάσματα» και οι ορισμοί που μετέρχονται οι διάφορες κοινωνικές ομάδες για να υπερβούν ή να διαχειριστούν θεσμικούς περιορισμούς και δομικούς καταναγκασμούς. Η καθημερινή ζωή ενέχει ένα ενδεχομενικό, εύθραυστο, απρόβλεπτο και πολυδιάστατο χαρακτήρα ακριβώς διότι εδράζεται σε θεσμικές και δομικές σταθερές, οι οποίες με τη σειρά τους δεν αποτελούν «απολιθωμένες και ακίνητες» πραγματικότητες.
Μετά το τέλος των διαλέξεων του διδάσκοντα και των παρουσιάσεων των συμμετεχόντων, οι φοιτητές/τριες αναμένεται να έχουν, στο μέτρο του δυνατού, εξοικειωθεί τόσο με τις κοινωνικές σχέσεις που δημιουργούνται σε επιμέρους κοινωνικούς μικρο-κόσμους όσο και με ευρύτερες διεργασίες που τείνουν να αφορούν το σύνολο της κοινωνικής ζωής. Η αξιολόγηση και ο τελικός βαθμός θα προκύψει από τη συστηματική και ενεργητική συμμετοχή στις συναντήσεις, από τη μελέτη της σχετικής βιβλιογραφίας και του συνολικότερου υλικού του μαθήματος και από την κατάθεση γραπτής σεμιναριακής εργασίας το θέμα της οποίας θα αποφασιστεί σε συνεργασία με το διδάσκοντα. Η εργασία θα πρέπει να ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις της ακαδημαϊκής δεοντολογίας (περιεχόμενα, ενότητες, βιβλιογραφία, παραπομπές, αναφορές σε έρευνες άλλων συγγραφέων και μελετητών, δομή κειμένου κτλ).
|
Η συνθήκη του Μάαστριχτ όρισε ότι κάθε πρόσωπο που έχει την υπηκοότητα ενός κράτους μέλους θεωρείται ως πολίτης της Ένωσης. Η καθιέρωση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας αποβλέπει στην ενίσχυση και στην προώθηση της ευρωπαϊκής ταυτότητας, με τη μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία της κοινοτικής ολοκλήρωσης. Χάρη στην ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς, οι πολίτες έχουν ορισμένα γενικά δικαιώματα σε διάφορους τομείς όπως η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων και των υπηρεσιών, η προστασία των καταναλωτών και της δημόσιας υγείας, η ισότητα των ευκαιριών και της μεταχείρισης, η πρόσβαση στην απασχόληση και στην κοινωνική προστασία. Επιπλέον, η ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνει διατάξεις και ειδικά δικαιώματα που συγκεντρώνονται σε τέσσερις κατηγορίες:
• ελεύθερη κυκλοφορία και διαμονή στην επικράτεια της Ένωσης,
• δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι στις κοινοτικές και δημοτικές εκλογές στο κράτος μέλος κατοικίας,
• διπλωματική και προξενική προστασία κάθε κράτους μέλους στο έδαφος τρίτων χωρών στις οποίες δεν αντιπροσωπεύεται το κράτος μέλος του οποίου ο πολίτης είναι υπήκοος,
• δικαίωμα αναφοράς προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και πρόσβασης στο διαμεσολαβητή.
Παρόλο που η άσκηση αυτών των δικαιωμάτων υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς που προβλέπονται στις συνθήκες ή στο παράγωγο δίκαιο όπως και στην κατοχή της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, το δικαίωμα πρόσβασης στο διαμεσολαβητή και αναφοράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ισχύει για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που κατοικούν στο έδαφος των κρατών μελών της Ένωσης. Παρομοίως, τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχύουν για κάθε άτομο που κατοικεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η συνθήκη του Άμστερνταμ συμπληρώνει τον κατάλογο των δικαιωμάτων του πολίτη της Ένωσης και διευκρινίζει τη σχέση μεταξύ εθνικής ιθαγένειας και ευρωπαϊκής ιθαγένειας.
Ελλείψει ειδικών διατάξεων όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα στις ιδρυτικές συνθήκες, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατάρτισε προοδευτικά ένα αποτελεσματικό σύστημα διασφάλισης των θεμελιωδών δικαιωμάτων στο επίπεδο της Ένωσης.
Δύο βασικά στοιχεία διευκόλυναν τη δράση του Δικαστηρίου:
— το άρθρο 220 (πρώην άρθρο 164) της Συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, το οποίο προβλέπει ότι το Δικαστήριο εξασφαλίζει την τήρηση του δικαίου κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή της Συνθήκης,
— η πολιτική διάσταση της κοινοτικής οικοδόμησης η οποία βασίζεται σε ένα ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο που εγγυάται τα αναγνωρισμένα από τα κράτη μέλη θεμελιώδη δικαιώματα.
Με την προβολή των θεμελιωδών δικαιωμάτων, οι συντάκτες της συνθήκης του Άμστερνταμ επιβεβαίωσαν επίσημα το σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου. Η νέα συνθήκη προβλέπει ειδικότερα:
— την τροποποίηση του άρθρου 6 (πρώην άρθρου ΣΤ) της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση προκειμένου να παγιώσει την αρχή του σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών,
— την καθιέρωση μιας διαδικασίας που θα ακολουθείται σε περίπτωση παραβίασης από κράτος μέλος των αρχών στις οποίες βασίζεται η Ένωση,
— την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση των διακρίσεων όχι μόνον εκείνων που βασίζονται στην εθνότητα, αλλά και κάθε μορφή διάκρισης που βασίζεται στο φύλο, στη φυλετική ή εθνική καταγωγή, στη θρησκεία ή στις πεποιθήσεις, στην αναπηρία, στην ηλικία ή σε γενετήσιο προσανατολισμό,
— την αναγραφή νέων διατάξεων όσον αφορά την ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,
— την ενισχυμένη προστασία των φυσικών προσώπων όσον αφορά τη επεξεργασία και την κοινοποίηση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα,
— την ενσωμάτωση στην τελική πράξη δηλώσεων για την κατάργηση της ποινής του θανάτου, το σεβασμό του καθεστώτος των εκκλησιών και των μη ομολογιακών ενώσεων όπως και των αναγκών των ατόμων με ειδικές ανάγκες.
|
Σκοπός του σεμιναρίου είναι η μελέτη της στάσης που κράτησαν απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενοποίηση τα διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα. Αυτό θα βοηθήσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές να αντιληφθούν καλύτερα τις πολιτικές και ιδεολογικές αντιπαραθέσεις που συνόδευσαν και συνοδεύουν την πορεία προς την Ενωμένη Ευρώπη. Επιπλέον, θα τους επιτρέψει να προσεγγίσουν την Ευρωπαϊκή Ενοποίηση ως μια σύνθετη και αναγκαστικά αντιφατική κοινωνική και πολιτική διεργασία.
Η διαδικασία της Ευρωπαϊκή Ενοποίησης δεν ήταν ποτέ μια ενιαία και γραμμική διαδικασία. Τα διαφορετικά πολιτικά ρεύματα και ιδεολογίες που αναπτύχθηκαν στον Ευρωπαϊκή χώρο επηρέασαν την εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης, σφράγισαν τις μεγάλες πολιτικές συγκρούσεις που τη διαπέρασαν, αλλά και με τη σειρά τους καθορίστηκαν από τη διαδικασία της Ενοποίησης και την κατεύθυνση που πήρε. Άρα, η από κοινού μελέτη των μεγάλων ερωτημάτων που έθεσε η διαδικασία της Ευρωπαϊκή Ενοποίησης και των διαφορετικών πολιτικών ιδεολογιών και τοποθετήσεων επιτρέπει την καλύτερη μελέτη και ερμηνεία της πορείας προς την ενωμένη Ευρώπη. Γιατί η ευρωπαϊκή ενοποίηση ποτέ δεν ήταν απλώς μια υπόθεση τεχνοκρατών, ούτε αφορούσε μόνο διακρατικές αντιπαραθέσεις για ζητήματα όπως η απελευθέρωση των αγορών. Εμπεριείχε και συγκρούσεις γύρω από ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, αλληλεγγύης, περιβαλλοντικής προστασίας, δημοκρατικής λειτουργίας και νομιμοποίησης.
Ειδικότερα μέσα στο σεμινάριο θα εξεταστούν ερωτήματα όπως:
Η μελέτη της ευρωπαϊκής ενοποίησης ως μιας σύνθετης και αντιφατικής διαδικασίας που διαμορφώθηκε υπό την επίδραση διαφορετικών πολιτικών ρευμάτων και ιδεολογιών.
Η μελέτη των διαφορετικών πολιτικών και ιδεολογικών ρευμάτων που επηρέασαν την ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο: Χριστιανοδημοκρατία, Σοσιαλδημοκρατία, Φιλελευθερισμός, Συντηρητισμός, Κομμουνισμός.
Τις διαφορετικές πολιτικές και ιδεολογικές τοποθετήσεις σχετικά με τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης: φεντεραλισμός, δημοκρατικός φεντεραλισμός, κοινωνική Ευρώπη, ευρωσκεπτικισμός της δεξιάς και της Αριστεράς.
Η μελέτη του πώς τα διαφορετικά πολιτικά και ιδεολογικά ρεύματα επηρέασαν τη διαδικασία της ολοκλήρωσης και ταυτόχρονα επηρεάστηκαν από αυτήν.
Η προσέγγιση αντιπαραθέσεων γύρω από τη δημοκρατική συγκρότηση της ΕΟΚ και της ΕΕ, το “δημοκρατικό έλλειμμα”, τη μορφή της αλληλεγγύης, την προτεραιότητα της κοινωνικής συνοχής, την έκταση της αναδιανομής.
Η μελέτη της ευρωπαϊκής ενοποίησης ως ενός ανοιχτού πολιτικού σχεδίου.
|
