Η Μικροβιολογία είναι η επιστήμη που ασχολείται με τη μελέτη των μικροοργανισμών, μιας μεγάλης ομάδας μικροσκοπικών οργανισμών. Η μικροβιολογία είναι από τις πλέον σημαντικές βιολογικές επιστήμες αφού: (α) παρέχει χρήσιμα εργαλεία για την εξέταση των φαινομένων της ζωής, και (β) ασχολείται με την επίλυση σημαντικών προβλημάτων, και (γ) με την υλοποίηση εφαρμογών της ιατρικής, του περιβάλλοντος, της γεωργίας, και της βιομηχανίας. Μερικές από τις πιο διαδομένες ασθένειες των ανθρώπων, ζώων, και φυτών προκαλούνται από μικροοργανισμούς. Επίσης συμβάλλουν στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος και στην προστασία του από δυσμενείς επιδράσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.

Περί ζωής. Δομή και λειτουργίες των κυττάρων. Οργάνωση και ροή της γενετικής πληροφορίας. Αρχές της γενετικής. Εξέλιξη. Γενικά στοιχεία περί φυτών και ζώων. Γενικά περί ιών.

Το μάθημα Ζωολογία Ι εισάγει τους φοιτητές στις έννοιες της ανάπτυξης, της εξέλιξης, ταξινόμησης και φυλογένεσης των ζωϊκών ειδών και στις έννοιες της οργάνωσης και πολυπλοκότητας του σώματος των ζώων. Η διδακτέα ύλη επικεντρώνεται στα ασπόνδυλα ζώα και περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα γνωστικών αντικειμένων που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την κατανόηση περαιτέρω εξειδικευμένων μαθημάτων στα επόμενα έτη σπουδών. Η διδασκαλία του μαθήματος βασίζεται σε σειρά διαλέξεων και εργαστηριακών ασκήσεων διάρκειας 13 εβδομάδων. Οι εξετάσεις γίνονται και με δύο γραπτές προόδους (προαιρετικές). Οι εργαστηριακές ασκήσεις συμμετέχουν κατά 40% στον τελικό βαθμό του μαθήματος. Ο βαθμός του εργαστηρίου προκύπτει από ξεχωριστές πρακτικές εξετάσεις. Απαιτείται προβιβάσιμος βαθμός και στις πρακτικές εξετάσεις.

Τα φυτά συνιστούν ένα εκπληκτικό βασίλειο στην ύπαρξη του οποίου οφείλει τη ζωή του ο πλανήτης μας. Τα φυτά μας τρέφουν, μας επιτρέπουν να αναπνέουμε, ρυθμίζουν το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και η βιομάζα τους προμηθεύει με ενέργεια την πλειονότητα των οικοσυστημάτων της γης. Η μελέτη και κατανόηση της βιολογίας ανάπτυξης και φυσιολογίας των φυτών, αποτελεί κατ’ αυτό τον τρόπο πρωταρχικής σημασίας στόχο των ερευνητών ανά τον κόσμο, ιδιαίτερα σε μία εποχή όπου οι ανθρωπογενείς παρεμβάσεις απειλούν να διαταράξουν μη αντιστρεπτά την ισορροπία ολόκληρου του πλανητικού οικοσυστήματος. Ένα από τα εκπληκτικότερα βιολογικά φαινόμενα είναι η σταδιακή ανάπτυξη και διαφοροποίηση του γονιμοποιημένου ωαρίου σε έναν σύνθετο πολυκύτταρο οργανισμό. Ο όρος «ανάπτυξη» περιλαμβάνει το σύνολο των μορφολογικών και λειτουργικών αλλαγών που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής ενός ατόμου. Σε αντίθεση με τα ζώα, όπου τα έμβρυα αποτελούν ουσιαστικά μία μικρογραφία των ενήλικων ατόμων, τα έμβρυα των φυτών συνίστανται από μία σειρά βασικών μόνο δομών. Η δημιουργία επιπρόσθετων ιστών και οργάνων, όπως είναι ο βλαστός, η ρίζα, τα φύλλα και τα άνθη, συντελείται σε μετα-εμβρυακό επίπεδο με συντονισμένες και υψηλά ελεγχόμενες πορείες κυτταρικές διαιρέσεις και διαφοροποιήσεις. Μία σειρά από σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις βασίστηκαν σε παρατηρήσεις πειραμάτων με φυτά, όπως η Μεντελική κληρονομικότητα των γονιδίων, τα μεταθετά DNA στοιχεία και η γονιδιακή σίγηση (αρχικά ονομαζόμενη «συγκαταστολή»). Από τότε μέχρι σήμερα, οι κλάδοι της Μοριακής Βιολογίας και Μοριακής Γενετικής Φυτών έχουν εξελιχθεί ραγδαία και οι μεθοδολογίες τους έχουν συμβάλει ουσιαστικά στην κατανόηση πολλών παραμέτρων της Βιολογίας Ανάπτυξης των Φυτών. Προς την κατεύθυνση αυτή συνέβαλε η ολοκλήρωση της DNA αλληλούχισης και δημοσίευσης του πρώτου φυτικού γονιδιώματος το 1999. Πολλές διεργασίες των φυτών, όπως η κυτταρική διαίρεση, η ανάπτυξη, ο μεταβολισμός, αλλά και τα επιγενετικά φαινόμενα, προσεγγίζονται πλέον με αναλύσεις διαγονιδιακών και μεταλλαγμένων σειρών που παρουσιάζουν αποκλίνοντες του φυσιολογικού προτύπου φαινότυπους. Το Μάθημα της «Αναπτυξιακής και Μοριακής Βιολογίας Φυτών» σκοπό έχει να μεταδώσει στους φοιτητές όλη τη σύγχρονη γνώση και πληροφορία που αφορά στους μηχανισμούς ανάπτυξης και διαφοροποίησης των φυτών σε μοριακό επίπεδο. Επεξεργάζεται μία σειρά σύνθετων και ταυτόχρονα συναρπαστικών μοριακών μηχανισμών αλληλεπίδρασης, επίστασης, ιστοειδικής και επιγενετικής γονιδιακής ρύθμισης, οι οποίοι διέπουν τόσο τη δημιουργία των επιμέρους ιστών και οργάνων, όσο και την ορθή μορφογένεση ολόκληρου του φυτικού σώματος.

Η δομή του μαθήματος Ανοσοβιολογίας περιλαμβάνει την περιγραφή του ανοσοποιητικού συστήματος, τις βασικές του λειτουργίες, τη ρύθμισή του και την εμπλοκή του σε παθολογικές καταστάσεις. Ειδικότερα αναπτύσσονται τα παρακάτω κεφάλαια: Kύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος: Περιγραφή των μονοπατιών διαφοροποίησης μυελικών κυττάρων και Β λεμφοκυττάρων. Όργανα του Aνοσοποιητικού συστήματος: Δομή και λειτουργία των πρωτογενών και δευτερογενών λεμφικών οργάνων. Διαφοροποίηση Τ Λεμφοκυττάρων: Ωρίμανση και διαφοροποίηση των Τ λεμφοκυττάρων στα μικροπεριβάλλοντα του θύμου αδένα. Θετική και αρνητική επιλογή Τ λεμφοκυττάρων. Bιοχημεία και Γενετική ανοσοσφαιρινών. Ισότυπος, αλλότυπος, ιδιότυπος. Περιγραφή των χαρακτηριστικών και του ρόλου των διαφόρων ισοτύπων των ανοσοσφαιρινών. Περιγραφή των γονιδίων των ανοσοσφαιρινών και μηχανισμοί ανάκτησης πολυμορφισμού. Aνοσολογία μοσχεύματος/ Κύριο Σύμπλοκο Ιστοσυμβατότητας (ΚΣΙ): Η ανακάλυψη του Κύριου και Ελάχιστου Συμπλόκου Ιστοσυμβατότητας. Περιγραφή του ΚΣΙ στο ποντίκι και τον άνθρωπο. Ανάλυση των τάξης Ι και τάξης ΙΙ αντιγόνων συμβατότητας. Δομή πρωτεϊνών και γονιδίων. Χυμική Ανοσία: Κύτταρα που λαμβάνουν μέρος στη χυμική ανοσία, αντιγονοπαρουσίαση, πρωτογενής και δευτερογενής απόκριση. Kυτταρομεσολαβητική ανοσία. Κύτταρα που λαμβάνουν μέρος στην κυτταρική ανοσία, αντιγονοπαρουσίαση, πρωτογενής και δευτερογενής απόκριση. Αλλεργίες: Ταξινόμηση των αλλεργιών κατά Gell-Coombs, μηχανισμοί και παραδείγματα των διαφόρων τύπων αλλεργιών. Yποδοχέας T Λεμφοκυττάρων (TCR): Περιγραφή των TCRαβ και TCRγδ υποδοχέων, μηχανισμοί ανάκτησης πολυμορφισμού. Περιγραφή της ανοσολογικής σύναψης. Ανοσολογική παρεμπόδιση: T παρεμποδιστές/ Τ ρυθμιστές. Η κυτταρική και η βιοχημική φύση της παρεμπόδισης. Iδιότυπα: Περιγραφή της ιδιοτυπικής πλεκτάνης και των μηχανισμών ρύθμισης των ιδιοτύπων. Ανοσολογική ανοχή. Μηχανισμοί που διέπουν την ανάπτυξη και την κατάργηση της ανοσολογικής ανοχής. Aυτοανοσία- ανοσοελλείψεις: ασθένειες που οφείλονται σε δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος. Ανοσολογία του Kαρκίνου: ανοσολογική επαγρύπνηση, μηχανισμοί που οδηγούν το ανοσοποιητικό σύστημα σε ανεπιτυχή απομάκρυνση των καρκινικών κυττάρων.