Φυσικοχημικές μέθοδοι διάγνωσης- τεκμηρίωσης (Θ)

Εισαγωγή, ορισμός και βασικές αρχές εφαρμογής μεθόδων εξέτασης και μη καταστρεπτικής τεκμηρίωσης. Ορια, συμπληρωματικότητα και δυνατότητες των μεθόδων. Μεθοδολογία και Διάγραμμα Ροής. • Επίδραση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και ύλης, απορρόφηση UV-ορατού, ηλεκτρονιακές μεταπτώσεις σε οργανικά μόρια, σε σύμπλοκα ιόντα και σε ημιαγωγούς. • Το χρώμα ως φυσική ιδιότητα των υλικών (χρωματικός ερεθισμός) και στοιχείο τεκμηρίωσης αυτών (Αρχές χρωματομετρίας, βασικά και συμπληρωματικά χρώματα, προσθετική και αφαιρετική μέθοδος, Χρώμα και φάσμα απορρόφησης, ερμηνεία του χρώματος των χρωστικών και των βαφών. Μέτρηση χρώματος. Συστήματα ταξινόμησης χρωματικών ερεθισμών. • Ειδικές φωτογραφήσεις στο ορατό (μακροφωτογραφία, εφαπτομενικός φωτισμός χρήση μονοχρωματικών ακτινοβολιών). • Υπεριώδη Φωτ. Ανάκλασης - Υπεριώδη Φωτ. Φθορισμού (χαρακτηριστικά υπεριώδους ακτινοβολίας, φωτιστικές πηγές, τεχνική χρησιμότητα, εφαρμογές), • Υπέρυθρη Ανακλαστογραφία (Θεωρία σκέδασης απορρόφησης στο εσωτερικό των χρωματικών στρωμάτων, συντελεστές σκέδασης-απορρόφησης, διεισδυτική ικανότητα υπέρυθρης ακτινοβολίας, Πολυφασματικές απεικονίσεις, χρησιμότητα μεθόδων- εφαρμογές). • Έγχρωμη Υπέρυθρη Aνακλαστογραφία Η χρήση των ψευδοχρωμάτων στη διαγνωστική των αντικειμένων. Αρχή της μεθόδου τεχνική –εφαρμογές. • Υπέρυθρη ανακλαστογραφία φθορισμού και θερμογραφία • Η χρήση των ακτίνων Χ στη διαγνωστική των αντικειμένων, Κλασική ακτινογραφία, γ-γραφία, μέθοδοι χημικής ανάλυσης μη καταστρεπτικού ελέγχου με χρήση ακτίνων Χ. Αρχή των μεθόδων -τεχνική –εφαρμογές • Οπτική Μικροσκοπία – Ειδικές τεχνικές παρατήρησης, Μικροσκοπία φθορισμού. Αρχή μεθόδου, παραδείγματα εφαρμογές • Διαχείριση, επεξεργασία και αξιοποίηση αποτελεσμάτων.

Στόχοι Μαθήματος

[Στόχος του μαθήματος είναι η διαμόρφωση  σύγχρονης αντίληψης  ως προς την αναγκαιότητα και την χρησιμότητα της διάγνωσης και της τεκμηρίωσης της κατάστασης διατήρησης, των υλικών και των τεχνικών κατασκευής των αντικειμένων πριν τις οποιεσδήποτε επεμβάσεις συντήρησης με τη βοήθεια των μη καταστρεπτικών μεθοδολογιών Σκοπός του Εργαστηρίου είναι οι σπουδαστές μπορούν να αποκτήσουν την απαραίτητη εμπειρία εφαρμογής των μη καταστρεπτικών τεχνικών τόσο σε αρχαιολογικά αντικείμενα, όσο και σε εικαστικά έργα  και κυρίως να είναι σε θέση να ερμηνεύσουν σωστά, να συνδυάσουν κατάλληλα και να αξιοποιήσουν επιτυχώς  τα πειραματικά αποτελέσματα. Μετά το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση:  να εφαρμόσουν απλές τεχνικές διάγνωσης και τεκμηρίωσης  να αξιοποιούν επιτυχώς τα αποτελέσματα του μη καταστρεπτικού ελέγχου στη λήψη αποφάσεων σχετικά με την συντήρηση των αντικειμένων.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Γνώσεις φωτογραφίας Γνώσεις οπτικής (φάσμα ηλεκτρομαγνητικής, οπτικά φαινόμενα, είδη φασμάτων, φασματικές καμπύλες κα) Γνώσεις τεχνικής κατασκευής και υλικών έργων τέχνης και αρχαιολογικών αντικειμένων Γνώσεις χρήσης ηλεκτρονικών υπολογιστών

Περιεχόμενα

Εισαγωγή Ηλεκτρομαγνητική Ακτινοβολία και Ύλη Χρωματομετρία Απεικονιστικές τεχνικές με τη χρήση υπεριώδους ακτινοβολίας Θεωρία Σκέδασης Διαγνωστικές Μέθοδοι με Υπέρυθρη Ακτινοβολία I. Υπέρυθρη Ανακλαστογραφία IRRef (Infrared Reflectography)‏ Διαγνωστικές Μέθοδοι με Υπέρυθρη Ακτινοβολία II. Έγχρωμη Υπέρυθρη Απεικόνιση (FCIR False Colour InfraRed)‏ Πολυφασματική – Υπερφασματική απεικόνιση Διαγνωστικές Μέθοδοι με ΑΚΤΙΝΕΣ Χ, Ακτινογραφία Μελέτη Περιπτώσεων Ι - Μη καταστρεπτική τεκμηρίωση 12 μεταβυζαντινών εικόνων της συλλογής Λοβέρδου BXM Μελέτη Περιπτώσεων ΙΙ - Βιβλία αντιγραφής επιστολών: Μη καταστρεπτική τεκμηρίωση των αντιγράφων αλληλογραφίας του αρχείου του H. Schliemann Μελέτη Περιπτώσεων III – Η περίπτωση  των ευρημάτων του επονομαζόμενου «Τάφου του μουσικού» στη Δάφνη, Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά