Νευροβιολογία των Μνημονικών Λειτουργιών

Η μνήμη είναι μιά λειτουργία που διέπει σχεδόν το σύνολο της συμπεριφοράς. Είναι μιά εγκεφαλική λειτουργία τόσο για την αποτελεσματική καθημερινή λειτουργία του ατόμου στον κοινωνικό του χώρο όσο και για την συγκρότηση της προσωπικότητάς του. Είναι μιά περίπλοκη λειτουργία που εμπλέκει σχεδόν κάθε περιοχή του εγκεφάλου. Οι μνημονικές διεργασίες επηρεάζονται από τις συγκινησιακές καταστάσεις και την συμπεριφορική κατάσταση του ύπνου. Από το άλλο μέρος οι μνημονικές διαδικασίες μεταβάλλονται σε παθολογικές καταστάσεις όπως είναι η νόσος του Alzheimer, το παθολογικό άγχος, η κατάθλιψη, η επιληψία και μπορεί να αποτελούν κεντρικά συμπτωματολογικά στοιχεία των καταστάσεων αυτών. Επίσης, είναι χαρακτηριστική η μνημονική εξασθένιση σε ορισμένα γηράσκοντα άτομα. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μιά εκθετική αύξηση της επιστημονικής γνώσης γύρω από τη μνημονική λειτουργία σε όλα τα επίπεδα οργάνωσης, το μοριακό, το συναπτικό, το κυτταρικό, το διακυτταρικό, το συστημικό και το επίπεδο της συμπεριφοράς. Ταυτόχρονα αναπτύσσεται και το πεδίο αντιμετώπισης των μνημονικών διαταραχών. Τα δεδομένα αυτά καθιστούν αναγκαία την διδασκαλία του πλαισίου των βασικών γνώσεων γύρω από τη φυσιολογία των μνημονικών λειτουργιών κατά τη διάρκεια των προπτυχιακών ιατρικών σπουδών.

Στόχοι Μαθήματος

Το μάθημα στοχεύει: Στην δημιουργία ενός γενικού πλαισίου γνώσης των μνημονικών λειτουργιών στα διάφορα επίπεδα οργάνωσης, από τη συμπεριφορά στο κυτταρικό επίπεδο. Στην δημιουργία γνώσης της σχέσης μεταξύ της μνήμης και άλλων εγκεφαλικο-σωματικών λειτουργιών όπως είναι το stress, η συγκίνηση και ο ύπνος. Στην εμπέδωση της σχέσης σημαντικών μνημονικών λειτουργιών με παθολογικές καταστάσεις χρησιμοποιώντας συγκεκριμένα κλινικά παραδείγματα.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Βασικά στοιχεία Νευροφυσιολογίας: Ηλεκτροφυσιολογία του Νευρώνα Συναπτική Διαβίβαση Βασικά στοιχεία Νευροανατομίας

Περιεχόμενα

Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει κατατάξεις/κατηγοριοποιήσεις του φαινομένου της μνήμης/μάθησης ως προς το είδος του περιεχομένου, τη διάρκεια και τα στάδια, παρατηρήσεις και συμπεράσματα στο επίπεδο της συμπεριφοράς, εγκεφαλικές περιοχές που εμπλέκονται σε παραδείγματα του φαινομένου, τους κυτταρικούς μηχανισμούς στους οποίους θεωρείται ότι βασίζεται η μνημονική λειτουργία, καθώς και η σχέση των μνημονικών διεργασιών με φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις του οργανισμού όπως είναι το stress, το γήρας, ο ύπνος, το τραύμα, η επιληψία, η νόσος του Alzheimer και ο εθισμός. Προκειμένου να υπάρχει σύνδεση μεταξύ θεωρητικού και πρακτικού επιπέδου, μετά την παρουσίαση συγκεκριμένων θεμάτων θα προγραμματίζεται επίσκεψη των φοιτητών σε εργαστηριακούς χώρους προκειμένου να αποκτήσουν εποπτική εμπειρία ορισμένων μεθοδολογιών που ακολουθούνται στη διερεύνηση των μνημονικών διαδικασιών.