ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ: Η ΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΤΩΝΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ

Το κεντρικό θέμα του μαθήματος είναι το ερώτημα «τί συνιστά γνώση» και το συναφές μ' αυτό «πότε γνωρίζω». Το μάθημα εξετάζει το αντικείμενο της γνώσης και τις προϋποθέσεις της. Χωρίζεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο μέρος, που αφορά τον Πλάτωνα, μελετάμε το παράδοξο του Μένωνα, την διάκριση νοητού-αισθητού και νόησης-αίσθησης στον Φαίδωνα και την αντιστοιχία αντικειμένων και ειδών γνώσης στην «διαιρεμένη γραμμή» της Πολιτείας. Στο δεύτερο μέρος, που αφορά τον Αριστοτέλη, μελετάμε την θεωρία του περί επιστήμης σε επιλεγμένα αποσπάσματα των Αναλυτικών υστέρων, και την θεωρία της εντελεχεία γνώσης στο Περί ψυχής. Μία τελική διάλεξη επικεντρώνεται στην ανακεφαλαίωση των ομοιοτήτων και των διαφορών των δύο προσεγγίσεων.

Στόχοι Μαθήματος

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος ο φοιτητής: θα έχει μία γενική αλλά εμπεριστατωμένη εικόνα των θεωριών περί γνώσης του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη, θα μπορεί να αναγνωρίζει τις διαφορετικές προσεγγίσεις των δύο αυτών φιλοσόφων αναφορικά με το ζήτημα του τί συνιστά γνώση και να τις αναφέρει στις διαφορετικές προσεγγίσεις τους ως προς το ζήτημα του ορισμού και της φύσης του πραγματικού, θα μπορεί να συνδέει μεταξύ τους τις θέσεις που αναπτύσσονται σε διαφορετικά κείμενα του κάθε φιλοσόφου ως προς το ζήτημα της γνώσης, θα μπορεί να διακρίνει πως και γιατί διαφέρουν οι λύσεις που προτείνουν αυτοί οι δύο φιλόσοφοι αναφορικά με το πρόβλημα της γνώσης.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Εισαγωγικές γνώσεις βασικών θέσεων της πλατωνικής και της αριστοτελικής μεταφυσικής και γνωσιοθεωρίας

Περιεχόμενα

Ενότητα 1η - Το ερώτημα της γνώσης Ενότητα 2η - Πλάτων - Βιογραφία και έργα Ενότητα 3η - Πώς τίθεται το πρόβλημα του ορισμού στον Μένωνα του Πλάτωνα Ενότητα 4η - Η ανωτερότητα των νοητών έναντι των αισθητών στον Φαίδωνα του Πλάτωνα Ενότητα 5η - Αντικείμενα και είδη γνώσης στην Πολιτεία Ενότητα 6η - Αριστοτέλης - Βιογραφία και έργα Ενότητα 7η - Πότε γνωρίζω; Ενότητα 8η - Τα αντικείμενα της γνώσης και τα αντικείμενα της έρευνας Ενότητα 9η - Η γνώση των πραγμάτων και η γνώση των αρχών Ενότητα 10η - Βιβλιογραφία και Επιπρόσθετο Υλικό