Μεταβυζαντινή Αγιολογία

Το μάθημα εξετάζει και αναλύει μιά σειρά Αγιολογικών κειμένων (μαρτύρια και Βίοι Αγίων) που γράφτηκαν κατά την περίοδο από τον 15ο μέχρι τον 19ο αιώνα είτε στην καθομιλούμενη γλωσσα του εκάστοτε αιώνα ή σε γλώσσα λόγια της περιόδου. Τα κείμενα προέρχονται από δύο κυρίως κατηγορίες: Α) Συλλογές Μαρτυρίων Νεομαρτύρων (δηλ. Χριστιανών που μαρτύρησαν κατά την Τουρκοκρατία στον χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), όπως αυτή που είναι γνωστή με τον τίτλο «Νέον Μαρτυρολόγιον», η οποία συντέθηκε από τον Νικόδημο τον Αγιορείτη και Β) Βίοι παλαιοτέρων αγίων (κυρίως της Βυζαντινής περιόδου 4ος με 15ο αιώνα) μεταφρασμένη είτε στην καθομιλουμένη των 16ου με 19ου αιώνα είτε σε λόγια γλώσσα από τον Ελληνόφωνο κόσμο που δεν περιήλθε στην Οθωμανική κυριαρχία, όπως η μετάφραση του Αγιολογικού μυθιστορήματος «Βαρλαάμ και Ιωάσαφ» η οποία έγινε στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη του 17ου αιώνα. Η ανάλυση των κειμένων καλύπτει γλωσσικά χαρακτηριστικά, πραγματολογικά και ιστορικά στοιχεία και προσπαθεί να εντάξει τα κείμενα στην παράδοση χρήσεως αγιολογικών τόπων από την περίοδο των πρώιμων μαρτυρίων και εντεύθεν (4ος αιώνας και μετά).

Στόχοι Μαθήματος

• Να ενημερωθούν οι φοιτητές για τη σχέση των μεταβυζαντινών Αγιολογικών κειμένων με τα αντίστοιχα της πρώιμης Χριστιανικής και της Βυζαντινής Αγιολογίας και να έλθουν σε επαφή με τα ερευνητικά εργαλεία του επιστημονικού αυτού χώρου. • Να μάθουν οι φοιτητές να κατανοούν τις διαλεκτικες και υφολογικές ιδιαιτερότητες και να μεταφράζουν, όπου υπάρχει ανάγκη σε Νεά Ελληνικά καθώς και να σχολιάζουν αγιολογικά κείμενα γραμμένα από τον 15ο μέχρι τον 19ο αιώνα μΧ. • Να μάθουν τις διαφορές των διαφόρων Αγιολογικών ειδών (Μαρτύριο, Πράξεις Μαρτύρων, Βίος Αγίου) • Να καταλαβαίνουν τις υφολογικές διαφορές ανάμεσα στις δύο εκδοχές της Ελληνικής γλώσσας της περιόδου (δημώδης και λόγια).

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Δεν υφίστανται τυπικά προαπαιτούμενα.

Περιεχόμενα

Τα κείμενα προέρχονται από δύο κυρίως κατηγορίες: Α) Συλλογές Μαρτυρίων Νεομαρτύρων (δηλ. Χριστιανών που μαρτύρησαν κατά την Τουρκοκρατία στον χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας), όπως αυτή που είναι γνωστή με τον τίτλο «Νέον Μαρτυρολόγιον», η οποία συντέθηκε από τον Νικόδημο τον Αγιορείτη και Β) Βίοι παλαιοτέρων αγίων (κυρίως της Βυζαντινής περιόδου 4ος με 15ο αιώνα) μεταφρασμένη είτε στην καθομιλουμένη των 16ου με 19ου αιώνα είτε σε λόγια γλώσσα από τον Ελληνόφωνο κόσμο που δεν περιήλθε στην Οθωμανική κυριαρχία, όπως η μετάφραση του Αγιολογικού μυθιστορήματος «Βαρλαάμ και Ιωάσαφ» η οποία έγινε στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη του 17ου αιώνα.