To μάθημα είναι Ειδίκευσης (ΕΙΔ) για την Ανάπτυξη συγκεκριμένων Δεξιοτήτων (ΑΔ). Στόχος του μαθήματος είναι η καλλιέργεια της ικανότητας των φοιτητών να εκφράζουν αναπαραστατικά ιδέες και εικόνες που δημιουργούνται στο μυαλό τους. Η δυνατότητα ενός αρχιτέκτονα να μπορεί να απεικονίζει με τη μεγαλύτερη δυνατή πιστότητα τις σκέψεις του και να «φέρνει» στην πραγματικότητα, να οπτικοποιεί τα γεννήματα της φαντασίας του είναι από τις πιο απαραίτητες ικανότητες που μπορεί να αποκτήσει. Τα μάθημα βασίζεται στη θεωρία του Radford, που τονίζει την ανάγκη μιας υβριδικά βιωματικής προσπάθειας στην απόκτηση εμπειριών από τους εκπαιδευόμενους αρχιτέκτονες μέσα από τη θεωρία παιγνίων ρόλων. Η διαδικασία αυτή θα «φέρνει» τους φοιτητές ενώπιον καταστάσεων στις οποίες θα πρέπει να βιώσουν το φαντασιακό και μετά να το απεικονίσουν. Μέσα από τη διαδικασία αυτή οι φοιτητές έρχονται σε επαφή με όλα τα αντικείμενα και τις κλίμακες του κτισμένου περιβάλλοντος, τα οποία καλούνται να απεικονίσουν με γρήγορους αλλά αποτελεσματικούς τρόπους.

Το μάθημα αφορά στην παρουσίαση των μορφών και των λειτουργικών λογικών της εγχώριας αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς, με ειδική έμφαση στην κατασκευαστική τους λογική. Μέσα από την σειρά διαλέξεων επιδιώκεται η ανάδειξη πτυχών όπως η οργανική εξέλιξη των παραδοσιακών οικισμών, η ιστορικότητα των νεοκλασικών κτιρίων, η αυτοφυής τεχνική σε αντιδιαστολή με την τεκμηριωμένη τεχνολογία, και οι εκ των αναγκών ορμώμενες λογικές κατοίκησης σε αντιδιαστολή με μια μορφολογικά και συμβολικά εστιασμένη ανέγερση κτιρίου. Εντός αυτού του πλαισίου, οι κατασκευαστικές λογικές εμφανίζονται συσχετισμένες με τις υφιστάμενες συνθήκες του τόπου και της ιστορικής συγκυρίας, την κοινωνική συγκρότηση του ευρύτερου οικισμού ή την μοναδικότητα του μεμονωμένου κτιρίου, τις κλιματικές συνθήκες και τους περιορισμούς ενός τόπου, ή το επίσημου ‘στυλ’ που χαρακτηρίζει μια εποχή ή μια κοινότητα. Το μάθημα θα διεξαχθεί σε δύο ενότητες. Στην πρώτη θα αναπτυχθούν οι λογικές που διέπουν την ανώνυμη ‘παραδοσιακή’ αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, ενώ στην δεύτερη θα εξεταστεί το μόρφωμα του Νεοκλασικισμού, το οποίο ενώ ξεκινά ως ένα εισαγόμενο και ιστορικά τεκμηριωμένο στυλ εντέλει ενσωματώνεται σε μια ανώνυμη κτιριοδομική δραστηριότητα η οποία αποδίδει τα χαρακτηριστικά, όσο και ιδιότυπα, κτίρια που σήμερα αναγνωρίζουμε συνολικά σαν ένα σημαντικό μέρος της αρχιτεκτονικής μας κληρονομιάς.

Κατά την επεξεργασία του θέματος και μέσα από θεωρητικές και εργαστηριακές πρακτικές, διερευνώνται και προσδιορίζονται παράμετροι, όπως μορφολογικά και δομικά χαρακτηριστικά του υπάρχοντος χώρου, η σχέση του με το φυσικό και δομημένο περιβάλλον, η χρήση του χώρου και οι επιμέρους λειτουργίες, οι ανάγκες των χρηστών και η σχέση τους με τον δημόσιο χώρο. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από μια τεκμηριωμένη πρόταση σχεδιασμού, εφαρμοσμένη σε χώρους φιλοξενίας, όπως ξενοδοχεία και ξενοδοχειακές μονάδες, συνεδριακά - εκθεσιακά κέντρα, πολυχώρους αθλητισμού και ευεξίας και άλλα ειδικά κτήρια. 1.Η άσκηση πράξης αφορά στη συλλογή και καταγραφή πληροφοριών καθώς και στην τεκμηρίωση μίας θέσης – αντίληψης - ιδέας, με ανάλυση των συγκεντρωθέντων στοιχείων και παρουσίαση των συμπερασμάτων που προήλθαν από αυτή. Ο φοιτητής/τρια, προτείνει, εξελίσσει και παρουσιάζει την εργασία του με ένα τρόπο σαφή, περιεκτικό και κατανοητό. Η διαδικασία αυτή χωρίζεται σε τρία στάδια: • Έρευνα: Διερευνώνται και προσδιορίζονται οι παράμετροι του θέματος, με τη συλλογή και ανάλυση όλων των δεδομένων όπως μορφολογικά και δομικά χαρακτηριστικά του χώρου, θέση του κτηρίου σε σχέση με το φυσικό και δομημένο περιβάλλον, προσδιορισμός χρήσης και επί μέρους λειτουργιών, διερεύνηση των χρηστών ,βιβλιογραφική έρευνα και διερεύνηση αντίστοιχων χώρων-παραδείγματα •Ανάπτυξη της κεντρικής ιδέας στην οποία θα βασιστεί ο σχεδιασμός του χώρου η οποία θα πρέπει να προτείνει νέες ιδέες και αντιλήψεις σχετικά με τον σχεδιασμό του εσωτερικού χώρου και να δίνει λύσεις σε δεδομένα προβλήματα που εντοπίσθηκαν με την έρευνα που προηγήθηκε. •Παρουσίαση της τελικής μελέτης με τρόπο τέτοιο ώστε να γίνεται πλήρως αντιληπτή η πρόθεση του μελετητή. Θεωρία: Για την ολοκλήρωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του εξαμήνου, πραγματοποιούνται διαλέξεις από τους διδάσκοντες καθηγητές με θέματα που αφορούν τους χώρους αναψυχής. Επίσης εκπονούνται από μέρους των φοιτητών θεωρητικές εργασίες σε θέματα που καθορίζονται σε συνεργασία με τους διδάσκοντες καθηγητές. Στάδια μελέτης και παρουσίασης του θέματος: Οι φοιτητές οργανώνονται σε ομάδες εργασίας των 3-4 ατόμων. Η μελέτη ολοκληρώνεται σε 3 φάσεις. Στο τέλος κάθε φάσης γίνεται παρουσίαση στο σύνολο των φοιτητών από κάθε ομάδα εργασίας. 1. Α΄ Φάση: • Επίσκεψη στον υπό μελέτη χώρο, φωτογραφική αποτύπωση και καταγραφή επί μέρους στοιχείων. • Έρευνα και παρουσίαση υλοποιημένων αντίστοιχων μελετών, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. • Κεντρική ιδέα. 2. Β΄ Φάση: η παρουσίαση της Β΄ φάσης είναι προϋπόθεση για την τελική παράδοση. • Οριστικοποίηση του κτιριολογικού προγράμματος. • Οργανογράμματα λειτουργιών • Αισθητικές επιλογές σύμφωνα με την συνθετική ιδέα. • Ολοκλήρωση προμελέτης . 3. Γ΄ Φάση: • Λεπτομερής σχεδιασμός εσωτερικών χώρων σε αντίστοιχες κλίμακες • Επιλογή υλικών • Χρώμα • Πρόταση για τον εξοπλισμό του χώρου που αφορά κυρίως την επίπλωση και το φωτισμό • Κατασκευαστικά σχέδια και επιμέρους λεπτομέρειες 4. Κριτήρια αξιολόγησης • H ενεργή συμμετοχή στο εργαστήριο • H πρωτοτυπία της σύνθεσης • H επιτυχής επίλυση του θέματος • Η εφαρμογή στην πράξη των θεωρητικών γνώσεων του μαθήματος • H ποιότητα και πληρότητα της σχεδίασης και η ικανότητα παρουσίασης • η συνέπεια κατά την παράδοση • η ολοκληρωμένη παρουσίαση του θέματος 5. Εκφραστικά μέσα: Σκίτσα, σχέδια δύο και τριών διαστάσεων σε ανάλογες κλίμακες, μακέτα εργασίας, έρευνα αγοράς και οτιδήποτε άλλο κρίνεται απαραίτητο από την ομάδα εργασίας, προκειμένου να βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση της πρότασης. 6. Βαθμολόγηση του μαθήματος • Το εργαστηριακό μέρος βαθμολογείται με το 70% του τελικού βαθμού. • Η θεωρητική εργασία βαθμολογείται με το 30% του τελικού βαθμού.

Στόχος του μαθήματος είναι να αναπτυχθεί η συζήτηση περί της ‘παράδοσης’ στην ερευνητική κοινότητα της αρχιτεκτονικής, όπου η έρευνα δεν νοείται τόσο ως μια υποκειμενική ή αντικειμενική πράξη, όσο ως μια δήλωση συμμετοχής σε μια παράδοση σκέψης. Το μάθημα ολοκληρώνεται σε δύο εξάμηνα. Στο 1ο εξάμηνο συζητείται το εννοιολογικό υπόβαθρο της έρευνας, εκκινώντας από τη σύγχρονη προβληματοθεσία στην αρχιτεκτονική και συνδέοντας την αρχιτεκτονική γνώση με την ευρύτερη επιστημονική γνώση και την κοινωνική παραγωγή. Στη συνέχεια συζητείται η κατασκευή των εννοιολογικών εργαλείων και σωμάτων έρευνας ως προς τις σύγχρονες ερευνητικές προθέσεις. Στο 2ο εξάμηνο η συζήτηση περί της κατασκευής των εννοιολογικών εργαλείων και σωμάτων έρευνας εμβαθύνει στην προβληματοθεσία που εκπορεύεται από τη διαδικασία σχεδιασμού και στα εργαλεία ελέγχου που αναπτύσσονται κατά τη διαδικασία σχεδιασμού. Το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 παρακολουθούμε τη διατύπωση μιας προσέγγισης της έρευνας στην αρχιτεκτονική που αναφέρεται στο πρόβλημα της περιγραφής τεσσάρων αιώνων παραγωγής αρχιτεκτονικού χώρου. Στα πλαίσια αυτής της προσέγγισης εντοπίζουμε τις βασικές έννοιες που συγκροτούν το συγκεκριμένο εννοιολογικό υπόβαθρό της, και βλέπουμε πώς αυτές οι έννοιες μπορούν να συγκροτήσουν τα μεθοδολογικά εργαλεία με βάση τα οποία μπορούν να αναπτυχθούν συγκεκριμένες ερευνητικές εργασίες. Σε αυτή την πορεία, οι σπουδαστές-σπουδάστριες θα κληθούν να σχολιάσουν τη λογική του προγράμματος και του εννοιολογικού εξοπλισμού του. Στόχος μας είναι να εντοπίσουμε και να αναλύσουμε τις παραδοχές που συνοδεύουν κάθε πρόγραμμα έρευνας, την εσωτερική συνοχή της ανάπτυξης και της ερωτηματοθεσίας της και τις πιθανές ενστάσεις που στηρίζονται σε εναλλακτικά παραδείγματα. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία των μαθημάτων στα δύο εξάμηνα, θα υποστηριχθεί και η διαδικασία εκπόνησης της διπλωματικής εργασίας των σπουδαστών/τριών. Η άσκηση του κάθε εξαμήνου θα έχει ως αντικείμενο τη σταδιακή προσέγγιση και τον ορισμό της διπλωματικής εργασίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η διπλωματική εργασία ουσιαστικά εκκινεί από την αρχή του προγράμματος. Πριν την τελική εκπόνησή της θα έχει συζητηθεί ως προς το εννοιολογικό της υπόβαθρο, τα μεθοδολογικά εργαλεία και τη συγκρότηση του σώματος της έρευνας και θα έχει συγκριθεί σε επίπεδο τάξης με τις υπόλοιπες διπλωματικές εργασίες.

Το μάθημα επιθυμεί να φέρει τους σπουδαστές σε επαφή με έννοιες, παραδείγματα και εργαλεία που δείχνουν το πώς η διαχείριση πληροφορίας κατά τον σχεδιασμό και την κατασκευή αλλάζει το τοπίο της συνθετικής και της κατασκευαστικής επεξεργασίας ενός αρχιτεκτονικού θέματος. Ακόμα θέλει να τονίσει την στροφή των ψηφιακών τεχνολογιών στην κατασκευή, την επιστροφή στην υλικότητα.