Νεοελληνική Εκπ/ση: Η παιδεία στην Κρήτη (1898-1913)

Η Κρητική Πολιτεία, καθ' όλη τη διάρκεια της πορείας της μέχρι την Ένωση της με την Ελλάδα, έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την παιδεία του Κρητικού λαού. Από το 1899 έως το 1912 δημοσιεύονται ποικίλα εκπαιδευτικά Νομοθετικά Διατάγματα και εκπονούνται σημαντικά Σχέδια νόμου. Το μάθημα έχει ως αντικείμενο την εκπαίδευση την περίοδο αυτή, που πολλοί ονόμασαν "χρυσό αιώνα της Κρήτης”, τότε που οι Κρητικοί μέσα στις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες που επικρατούσαν (αρμοστεία του πρίγκιπα Γεωργίου, Επανάσταση του Θερίσου, αρμοστεία Αλέξανδρου Ζαΐμη, κατάργηση της αρμοστείας από την Κρητική Βουλή, τα γεγονότα έως την Ένωση με την άμεση ή έμμεση εμπλοκή των Μεγάλων Δυνάμεων, κλπ.) επιδίδονται με ιδιαίτερο ζήλο στην εκπαιδευτική τους ανόρθωση και την πνευματική τους αναδημιουργία. Συγκεκριμένα μελετάται η δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση και η γενικότερη εκπαιδευτική πολιτική της Κρητικής Πολιτείας, οι κυριότεροι Οργανισμοί της Δημόσιας Εκπαίδευσης, οι τύποι, η λειτουργία και ο αριθμός των σχολείων, διάφοροι κανονισμοί, ο τρόπος διορισμού των εκπαιδευτικών, αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, σχολικά εγχειρίδια, οι εξετάσεις εκπαιδευτικών και μαθητών, ποινές, σχολικά κτήρια, κλπ., η εκπαίδευση των ετεροθρήσκων (μουσουλμάνων, ισραηλιτών κλπ.). Παράλληλα, διερευνώνται οι βαθύτερες ιδεολογικές και κοινωνικές ζυμώσεις και προσανατολισμοί της εποχής, τόσο σε μικροεπίπεδο (ενδο-εκπαιδευτικό πεδίο) όσο και σε μακροεπίπεδο (εξω-εκπαιδευτικό περικείμενο). Στο μάθημα παρουσιάζονται άγνωστες πτυχές της τοπικής εκπαιδευτικής ιστορίας και εξετάζονται ζητήματα της ιστορίας της εκπαίδευσης σε τοπικό, εθνικό και διεθνικό επίπεδο, αναδεικνύοντας παράλληλα στοιχεία που φαίνεται να συνέβαλαν γενικότερα στην εξέλιξη της ιστορικο-πολιτιστικής ταυτότητας του νησιού. Η Κρήτη, ως γνωστόν, βρίσκεται την περίοδο αυτή υπό την εποπτεία των Μεγάλων Ευρωπαϊκών Δυνάμεων και δέχεται ποικίλες επιδράσεις τόσο από την Ελλάδα, όσο και από την Ευρώπη.

Στόχοι Μαθήματος

Στόχος του μαθήματος είναι να ενημερωθούν οι φοιτητές για εκπαιδευτικά ζητήματα της Κρητικής Πολιτείας τη συγκεκριμένη περίοδο. Ειδικότερα, να γνωρίσουν τη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση και τη γενικότερη εκπαιδευτική πολιτική της Κρητικής Πολιτείας, τους κυριότερους Οργανισμούς της Δημόσιας Εκπαίδευσης, τους τύπους, τη λειτουργία και τον αριθμό των σχολείων, τον τρόπο διορισμού των εκπαιδευτικών, τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα, τα σχολικά εγχειρίδια, τις εξετάσεις εκπαιδευτικών και μαθητών, τις ποινές, τα σχολικά κτήρια, κλπ., την εκπαίδευση των ετεροθρήσκων (μουσουλμάνων, ισραηλιτών κλπ.). Παράλληλα, να αντιληφθούν τις βαθύτερες ιδεολογικές και κοινωνικές ζυμώσεις και προσανατολισμούς της εποχής, τόσο σε μικροεπίπεδο (ενδο-εκπαιδευτικό πεδίο) όσο και σε μακροεπίπεδο (εξω-εκπαιδευτικό περικείμενο) που συνέβαλαν γενικότερα στην εξέλιξη της ιστορικο-πολιτιστικής ταυτότητας του νησιού.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Δεν υπάρχουν προαπαιτούμενα για το εν λόγω μάθημα.

Περιεχόμενα

1.Οι Οργανισμοί της Δημόσιας Εκπαίδευσης 2.Οι Πολιτικές Δυνάμεις, Το Σύνταγμα κ η Διοίκηση της Εκπαίδευσης. 3.Η Πρώτη Περίοδος 1899-1904. 4.Μέση ή Γυμνασιακή Εκπαίδευση. 5.Τα Μουσουλμανικά Σχολεία. 6.Τα Ημι-ημερήσια Σχολεία. 7.Η Εκπαίδευση σε Κοινωνίες Μετάβασης Επανάσταση, Παιδεία και Ενωτικό κίνημα στην Κρήτη. 8.Απογραφή 1900 - Επαρχία Μυλοποτάμου.