Επεξεργασία και Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων

(1) Προδιαγραφές περιβαλλοντικά φιλικών και οικονομικά βιώσιμων συστημάτων διαχείρισης στερεών αποβλήτων και ο ρόλος της μηχανολογίας σε αυτά. (2) Στερεά απόβλητα: Προέλευση και παραγωγή, ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά, πρόληψη, μείωση, επαναχρησιμοποίηση. Τεχνολογίες επεξεργασίας και διαχειριστικές πρακτικές: Μεταφορά αποβλήτων, αποκομιδή, μεταφόρτωση. Ανακύκλωση, μέθοδοι διαλογής, μηχανολογικά συστήματα διαχωρισμού και μεταφοράς, παραδείγματα διεργασιών. Μηχανική-βιολογική επεξεργασία, αναερόβια χώνευση και συμπαραγωγή ενέργειας και δευτερογενών πόρων. Υγειονομική ταφή, προδιαγραφές, ανάκτηση και ενεργειακή αξιοποίηση βιοαερίου. Θερμική επεξεργασία: Τεχνολογίες εστιών και διεργασιών, ενεργειακή αξιοποίηση, καθαρισμός απαερίου, αντιμετώπιση υπολειμμάτων. Επεξεργασία τοξικών αποβλήτων. Βιομηχανικά απόβλητα. (3) Εργαλεία λήψης αποφάσεων και εφαρμογές τους για στερεά και υγρά απόβλητα: Ανάλυση κύκλου ζωής, πολυκριτηριακή ανάλυση, γεωγραφικά συστήματα πληροφοριών, ανθρακικό αποτύπωμα, ανάλυση ροής υλικών.

Στόχοι Μαθήματος

Το μάθημα «Επεξεργασία και Διαχείριση Στερεών Αποβλήτων» εστιάζει σε θέματα παραγωγής, συλλογής, μεταφοράς επεξεργασίας και τελικής διάθεσης των στερεών αποβλήτων στα πλαίσια της προστασίας του περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης. Σκοπός του μαθήματος είναι να εφοδιάσει τις φοιτήτριες και τους φοιτητές με τις σύγχρονες μεθόδους και τις καλές πρακτικές που χρησιμοποιούνται στο πεδίο της διαχείρισης των στερεών αποβλήτων. Ειδικότερα, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές θα είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τις κατηγορίες των στερεών αποβλήτων καθώς και την ποιοτική και ποσοτική τους ανάλυση. Επίσης, θα γνωρίσουν την υφιστάμενη κατάσταση της διαχείρισης σε Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το νομικό πλαίσιο. Θα μάθουν για τους τρόπους αντιμετώπισης προβλημάτων σχετικά με την προσωρινή αποθήκευση, τη συλλογή, μεταφορά και μεταφόρτωση των στερεών αποβλήτων και για την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει». Επίσης, μετά το τέλος του μαθήματος, οι φοιτήτριες και οι φοιτητές θα είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τα υλικά προς ανακύκλωση και προς διαλογή στην πηγή και θα είναι ικανοί να υπολογίζουν συστήματα μηχανικού διαχωρισμού, αερόβιας - αναερόβια λιπασματοποίησης και θερμικής επεξεργασίας, τα οποία έχουν σκοπό την ανάκτηση υλικών και ενέργειας. Τέλος, θα είναι σε θέση να επινοούν τρόπους αποκατάστασης χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αλλά και να γνωρίζουν να επιλέγουν χώρους διάθεσης από τους οποίους θα ανακτάται ενέργεια ενώ συγχρόνως θα μειώνονται οι αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Οι γενικές προαπαιτούμενος γνώσεις αφορούν σε μαθηματικά, φυσική, θερμοδυναμική, μετάδοση θερμότητας και επιχειρησιακή έρευνα. Οι κωδικοί των εν λόγω μαθημάτων είναι: -          101 Μαθηματικά Ι -          102 Φυσική -          113 Θερμοδυναμική Ι -          122 Μετάδοση Θερμότητας -          125 Επιχειρησιακή Έρευνα Ι

Περιεχόμενα

1η εβδομάδα, 01/10 και 02/10/2014: Παραγωγή στερεών αποβλήτων, κατηγορίες, ποσοτική και ποιοτική ανάλυση, διαχείριση, νομικό πλαίσιο. 2η εβδομάδα, 08/10 και 09/10/2014: Προσωρινή αποθήκευση, συλλογή, μεταφόρτωση, κοστολόγηση – «ο ρυπαίνων πληρώνει», αξιολόγηση υπηρεσιών καθαριότητας, παρουσίαση θεμάτων. 3η εβδομάδα, 15/10 και 16/10/2014: Ανακύκλωση υλικών, διαλογή στην πηγή (σημασία, υλικά, μέθοδοι, εξοπλισμός, παράμετροι, ανάκτηση και συμμετοχή, οικονομική ανάλυση), δαπάνες και κέρδη ανακύκλωσης, Ασκήσεις Ι (σύσταση – ποιοτική ανάλυση, μεταφόρτωση). 4η εβδομάδα, 22/10 και 23/10/2014: Στόχοι και προτεραιότητες ΔσΠ, ανάπτυξη αγοράς, υποκίνηση συμμετοχής, συσκευασία και ανακύκλωση, αρχές, παράδειγμα, μηχανικός διαχωρισμός, λιπασματοποίηση. 5η εβδομάδα, 29/10 και 30/10/2014: Ασκήσεις ΙΙ (διαλογή στην πηγή, ανακύκλωση, κοστολόγηση), αερόβια λιπασματοποίηση. 6η εβδομάδα, 05/11 και 06/11/2014: Αναερόβια λιπασματοποίηση, εκπαιδευτικές επισκέψεις [(α) ΣΜΑ Δ. Θεσσαλονίκης, (β) ΚΔΑΥ Θέρμης και (γ) Ταγαράδες (πρώην χώρος διάθεσης)]. 7η εβδομάδα, 12/11 και 13/11/2014: Θερμική επεξεργασία, περιγραφή, απόβλητα ως καύσιμη ύλη, προσαγωγή, συμβατικές μέθοδοι, καινοτόμες θερμικές μέθοδοι επεξεργασίας, στοιχεία κόστους μονάδων θερμικής επεξεργασίας. 8η εβδομάδα, 19/11 και 20/11/2010: Ασκήσεις ΙΙΙ (Αερόβια και αναερόβια ζύμωση, θερμική επεξεργασία), τελική διάθεση, τρόποι, προβλήματα, επιπτώσεις, αποκατάσταση. 9η εβδομάδα, 26/11 και 27/11/2014: Αποκατάσταση ανεξέλεγκτων – ημιελεγχόμενων χώρων διάθεσης, τεχνικές και πρακτικές, υγειονομική ταφή, επιλογή χώρων, διαχείριση, διασταλλάζοντα, βιοαέριο, μέθοδοι πλήρωσης. 10η εβδομάδα, 03/12 και 04/12/2014: Ασκήσεις ΙV (τελική διάθεση, αποκατάσταση, υγειονομική ταφή), ανάστροφη εφοδιαστική αλυσίδα, ανάλυση ροής υλικών και ανάλυση κύκλου ζωής για ειδικά στερεά απόβλητα. 11η εβδομάδα, 10/12 και 11/12/2014: Ανάλυση δεδομένων, δημιουργία πεδίων, συναρτήσεων και περιορισμών με τη χρήση των LCA –IWM και Excel, εφαρμογές γεωπληροφορικής για τη βελτιστοποίηση της διαχείρισης με το πρόγραμμα ArcGis. 12η εβδομάδα, 17/12 και 18/12/2014: Ανάλυση κύκλου ζωής, πολυκριτηριακή ανάλυση, χρήση των LCA-IWM και Excel, υπολογιστικά εργαλεία ορθής πρακτικής της IPCC, χρήση των προγραμμάτων CO2ZW και Excel. 13η εβδομάδα, 07/01/2015 και 08/01/2015: Εξέταση θεμάτων, επαναληπτικές ασκήσεις.