Ιστορία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, 1300-1839 [open]

Για πέντε αιώνες η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξουσίασε το μεγαλύτερο μέρος της νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μικράς Ασίας και της Εγγύς Ανατολής, και επηρέασε άμεσα ή έμμεσα τις ιστορικές εξελίξεις στον ευρύτερο ευρασιατικό χώρο. Πάνω από είκοσι σύγχρονα κράτη, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, υπήρξαν στο παρελθόν μέρος της επικράτειας των σουλτάνων, ενώ η συγκρότηση και ιστορία των σύγχρονων εθνών στην ευρύτερη περιοχή έχει σφραγιστεί από την εμπειρία της οθωμανικής κυριαρχίας. Το μάθημα εξετάζει την ιστορία του οθωμανικού κράτους και των θεσμών του από τις απαρχές του, περί το 1300, μέχρι την έναρξη των μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ το 1839. Στη διάρκεια αυτής της μακράς περιόδου διαμορφώθηκε σταδιακά ένα πλέγμα θεσμών και μηχανισμών κρατικής διοίκησης και διαχείρισης των υπηκόων με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ήταν ενάντια σε αυτό το «παλαιό καθεστώς» που εξεγέρθηκαν οι Έλληνες το 1821 και είναι η κληρονομιά του αυτή που εξακολουθεί να απασχολεί τον σύγχρονο δημόσιο διάλογο για τη σχέση κράτους και κοινωνίας στην Ελλάδα και σε άλλα διάδοχα κράτη. Το μάθημα διερευνά τη διαμόρφωση του οθωμανικού «παλαιού καθεστώτος» σε σχέση με τις ευρύτερες πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και ιδεολογικές αλλαγές της εποχής. Μεταξύ των ζητημάτων που εξετάζονται είναι η συγκρότηση της οθωμανικής ηγεμονίας και η μετεξέλιξή της σε αυτοκρατορία, ο τρόπος διοίκησης, οι μείζονες θεσμικές μεταβολές και κοινωνικο-οικονομικές εξελίξεις, καθώς και οι σχέσεις κράτους και υπηκόων, αυτοκρατορικού κέντρου και περιφέρειας.

Στόχοι Μαθήματος

Το μάθημα αποσκοπεί στο: να γνωρίσουν οι φοιτητές τα κυριότερα γεγονότα και τις μείζονες πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις στον οθωμανικό χώρο, όχι μόνο ως προς την εσωτερική τους δυναμική αλλά και σε σχέση με τις ευρύτερες εξελίξεις στην παγκόσμια ιστορία, να εξοικειωθούν με το πλέγμα θεσμών, πρακτικών και αντιλήψεων που διαμόρφωσαν το πλαίσιο ζωής και δράσης των υπό οθωμανική εξουσία πληθυσμών, ιδίως στα Βαλκάνια και τη Μικρά Ασία.

Προαπαιτούμενες Γνώσεις

Δεν υπάρχουν.

Περιεχόμενα

Έννοιες, όροι, προσεγγίσεις Πριν τους Οθωμανούς Το πρώιμο οθωμανικό κράτος Επέκταση και συρρίκνωση της οθωμανικής επικράτειας Σχέσεις με τα ευρωπαϊκά κράτη Ο οίκος των Οθωμανών Κοινωνική τάξη και σουλτανική νομιμοποίηση Κεντρική διοίκηση Επαρχιακή διοίκηση Οι θεσμοί των πόλεων Γαιοκτησία και φορολογία Το οθωμανικό «παλαιό καθεστώς» Μεταρρύθμιση και επανάσταση